پرسش و پاسخ دعاوی خانوادگی

مرجع رسیدگی به دعوای اعسار نیز محکمه‌ای است که به دعوای اصلی رسیدگی کرده است. به عنوان مثال شخصی که قادر به پرداخت یکجای مهریه همسر خود نیست با دادن دادخواست اعسار در واقع تقاضای قسطی شدن کل مهریه را دارد و پس از اثبات عدم توانایی در پرداخت یکجا در دادگاه حکم اعسار از پرداخت یکجا توسط قاضی صادر می‌شود. ------------------------------------------------------------

--   پرسش 2:    شرایط به عهده گرفتن کفالت یک طفل چیست؟ پاسخ:   اگر طفل مذکور فاقد پدر و مادر و جد پدری باشد می‌بایست حضانت وی را به استناد مواد 1172 و 1173 قانون مدنی از دادگاه خانواده درخواست کنید و اگر پدر طفل با توجه به ماده 1184 قانون مدنی به واسطه کبر سن یا بیماری و امثال آن قادر به اداره اموال طفا نباشد فردی به عنوان امین به پدر ضمیمه می‌گردد. این کار در صورتی که طبق ماده 1187 طفل به واسطه غیبت یا حبس یا هر علت دیگری نتواند به امور طفل رسیدگی کند هم صورت می‌گیرد. جهت انطباق موضوع با مساله خود می‌توانید به مواد 1180 به بعد قانون مدنی مراجعه نمایید. --------------------------------------------------------------   پرسش 3:    خانمم می‌خواهد جدا شود ولی لوازمش سیاهه ندارد، آیا می تواند کاری بکند؟ پاسخ:   می‌تواند با ارائه مدارک دیگری مثل معرفی شاهد تعلق اموال به خود را ثابت کند -------------------------------------------------------------- پرسش 4:    اگر در زمان عقد در عقدنامه هیچ شرطی گذاشته نشود و پس از عقد زوجین بخواهند شرط و شروط بگذارند از چه طریق می‌توانند این کار را انجام دهند؟ پاسخ:   باید ضمن یک عقد لازم دیگر مثل خرید و فروش یک شی هر چند کوچک مانند دفتر یا خودکار شرط گذاشته شود به عنوان مثال من این کتاب را به شما می‌فروشم به این شرط که فلان کار انجام شود یا فلان .... به این شرط می‌گویند شرط ضمن عقد که مطابق قانون الزام آور است و لیکن باید آن را در دفاتر اسناد رسمی انجام دهید و در سند رسمی ثبت کنید که قابل استناد باشد و بعداً انکار نشود. --------------------------------------------------------------        پرسش 5:    آیا شیربها و طلاهایی که در دوران عقد برای زوجه خریداری شده است قابل استرداد به زوج است؟ در صورت قابل استرداد بودن چنانچه زوج بابت مهریه و نفقه به زوجه بدهکار باشد می‌توان شیربها و طلاها را بابت این بدهی برداشت؟ پاسخ:   بستگی به شرایط و نحوه بخشش آن‌ها دارد، برای مطابقت شرائط آن با مساله خودتان به ماده 1037 و مواد 795 به بعد قانون مدنی مراجعه فرمایید. در صورتیکه شیربها و طلاها قابل استرداد از طرف زوج باشند زوجه می‌تواند با درخواست قرار تامین نسبت به مهریه و یا نفقه گذشته از طریق دادگاه آنها را توقیف کند و پس از قطعی شدن حکم بابت طلب زوجه حساب می‌شود. -------------------------------------------------------------- پرسش6:    اگر زنی که خود درآمد دارد و با شوهرش زندگی می‌کند و درآمدش را در زندگی خرج کند، اگر بخواهد عدم پرداخت نفقه توسط شوهرش را در دادگاه ثابت کند چه کار باید انجام دهد؟ پاسخ:   باید پس از طرح دادخواست مطالبه نفقه با ارائه شاهد در دادگاه ثابت کند خرج زندگی را از درآمد خودش تامین می‌کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 7:    خواهر بنده ازدواجش، ازدواج دائم بوده ولی ثبت نشده، الان می‌خواهد از همسرش جدا شود، چه کار باید بکند؟ آیا توافقی می‌توانند از هم جدا شوند یا اینکه باید به مراجع قانونی مراجعه نمایند؟ پاسخ:   اگر قصد دارند مطابق قانون این ازدواج ثبت و رسمی شود باید دادخواست به دادگاه تقدیم نمایند و پس از صدور رای دادخواست طلاق توافقی ارائه نموده و از هم جدا شوند. چنانچه در مورد زوجیت، مدت و نوع آن اختلافی ندارند می‌توانند دادخواست طلاق توافقی به دادگاه خانواده ارائه نمایند و با توافق طلاق بگیرند. -------------------------------------------------------------- پرسش 8:    آیا خانمی که ازدواج کند حضانت فرزند از او سلب می‌شود؟ پاسخ:   به استناد ماده 1170 قانون مدنی در صورتی‌که مادر ازدواج کند، حضانت با پدر طفل است؛ مگر اینکه مطابق یکی از بندهای ماده 1173 قانون مدنی پدر صلاحیت برای حضانت طفل نداشته باشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 9:    همسرم بدون اطلاع منزل را ترک کرده و مقداری وسایل هم با خودش برده، الان تکلیف من چیست و چه کار باید بکنم؟ (سوال کننده مرد) پاسخ:   می‌توانید دادخواست الزام به تمکین به دادگاه ارائه نمایید. -------------------------------------------------------------- پرسش 10:    بنده از همسرم جدا شده‌ام، چون پول شیربها را پدر همسرم پرداخت کرده بود حالا از پدر من جهت دریافت شیربها شکایت کرده است. با پول شیربها بنده جهیزیه تهیه کرده‌ام و همچنین خرج همسرم کرده بودم، آیا می‌توانم جهیزیه را بابت شیربها به آنها برگردانم و یا اینکه بابت نفقه گذشته که همسرم به من بدهکار است بردارم و یا اینکه بگویم آن را خرج همسرم کرده‌ام؟ پاسخ:   اگر بخواهید جهیزیه را به جای آن بدهید باید طرف مقابل قبول کند و برای ادعاهای دیگر هم باید بتوانید آنها را در دادگاه اثبات کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 11:    سند ازدواجمان دست همسرم می‌باشد. الان می‌خواهم مهریه‌ام را به اجرا بگذارم و از او جدا شوم، چه کار باید انجام دهم؟ پاسخ:   با در دست داشتن شناسنامه و مدارک به دفترخانه‌ای که ازدواجتان در آن ثبت شده مراجعه و درخواست رونوشت از سند ازدواج کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 12:    شخصی بابت مهریه هر سه ماه یک بار یک عدد سکه پرداخت می‌کند. الان ایشان وضع مالی خوبی ندارد و می‌خواهد مدت پرداخت آن را بیشتر کند آیا امکان آن وجود دارد یا خیر؟ به کجا باید مراجعه کند؟ پاسخ:   بله، باید دادخواست تقلیل اقساط به دادگاه تقدیم نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 13:    سه سال قبل زن و شوهری با ماهی 100 هزار تومان بابت مهریه توافق کردند ولی حالا زوجه مطالبه کل مهریه را کرده، تکلیف مهریه‌ای که این سه سال پرداخت شده و دفاع موثر در دادگاه چیست؟ --------------------------------------------------------------        پرسش 14:    آیا بیماری صرع جزء بیماری‌های صعب‌العلاج محسوب می‌شود؟ اگر محسوب می‌شود آیا حق طلاق به زن داده می‌شود و مهریه به او تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ:   تشخیص اینکه صرع جزء بیماریهای صعب‌العلاج هست یا خیر با پزشکی قانونی است. در خصوص مطالبه مهریه ارتباطی به بیماری همسرتان ندارد و هر زمان که بخواهید می‌توانید مطالبه کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 15:    مدت 6 ماه است که عقد کرده‌ام و الان در حال طلاق هستیم. مهریه من 6 دانگ منزل است به صورت عندالاستطاعه ولی همسرم الان استطاعت پرداخت ندارد. ایشان در حدود 800 هزار تومان طلا برای من خریده است، آیا می‌توانم این طلاها را جای بخشی از مهریه خود بردارم؟ پاسخ:   تا همسرتان طلاها را مطالبه نکرده است می‌توانید نزد خود نگاه دارید، هرگاه مطالبه کرد در دعوای متقابل مطالبه مهریه شما می‌توانید این میزان طلا را در قبال بخشی از مهریه خودتان توقیف کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 16:    در طلاق توافقی تعهد دو طرف جنبه اجرائی دارد یا خیر؟ پاسخ:   بستگی دارد به نحوه توافقات و درج آن در متن رای صادره اگر به صورت ابتدایی باشد الزام‌آور نیست ولی اگر در قالب گزارش اصلاحی و یا انجام تعهد در ضمن عقد خارج لازم باشد الزام آور است. عقد خارج لازم یعنی اینکه یکی از عقود الزام آور مثل بیع و باء بین دو طرف منعقد شود و ضمن آن طرفی به طرف دیگر تعهد کند و یا شرطی به نفع دیگری قرار دهد در آن صورت انجام آن تعهد و یا شرط الزام آور است.   -------------------------------------------------------------- پرسش 17:    بنده مقیم آمریکا هستم و الان مدت 6 ماه است که ازدواج کرده‌ام و با شوهرم مشکل پیدا کرده‌ایم و می‌خواهیم طلاق بگیریم. همسرم مرا ممنوع‌الخروج کرده است. با توجه به اینکه بنده قبل از ازدواج هم مقیم آمریکا بودم و الان گرین کارت هم دارم و برای اقامتم در آمریکا باید حتماً‌ یک سفر به آمریکا بروم، آیا می‌توانم رفع سوء کنم و بروم کارم را انجام دهم و برگردم؟ در ضمن شوهرم در همان ابتدای ازدواج با رفت و آمد من مشکلی نداشت. پاسخ:   از موضوع شخصیه اطلاعی نداریم لکن اگر سکونت در کشور آمریکا شرط ضمن عقد بوده و یا عقد مبنی بر آن انجام شده می‌توانید دادخواست الزام زوج به ایفاء‌شرط و رفع ممنوعیت خروج را در دادگاه خانواده اقامه کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 18:    برای من نامه دادخواست اعسار آمده، حالا می‌خواهم اثبات کنم که همسرم دارایی دارد، چطور می‌توانم این کار را انجام دهم؟ پاسخ:   ابتدا باید ذکر کرد که داشتن یک خانه و یک ماشین در حد متعارف و شئون مرد، جزء مستثنیات است و لیکن جهت اثبات دارایی همسرتان اگر غیر از موارد بالا اموال دیگری داشته باشد به دادگاه معرفی کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 19:    سوء رفتار شوهر نسبت به زن چگونه ثابت می‌شود و چه چیزهایی جزء سوء رفتار حساب می‌شود؟ پاسخ:   سوء رفتار در مقابل حسن معاشرت است که مورد تاکید قانونگذار در ماده 1103 قانون مدنی است. آزارهای جسمی و روحی به نحوی که عرفاً‌ غیرقابل تحمل باشد از مصادیق سوءرفتار است و تشخیص آن به نظر دادگاه است و هر یک از آنها باید با دلائل شرعی و قانونی به دادگاه ارائه شود و صرف ادعا پذیرفته نیست. -------------------------------------------------------------- پرسش 20:    اگر خانمی زندگی‌اش را ترک کند و برای ایشان اظهارنامه هم فرستاده شده باشد ولی برنگردد، آیا مرد می‌تواند ازدواج مجدد داشته باشد یا اینکه باید اجازه دادگاه را داشته باشد؟ پاسخ:   باید از دادگاه اجازه بگیرد در غیر اینصورت همسر اول می‌تواند با توجه به شرط ضمن عقد مندرج در سند ازدواج، طلاق بگیرد. -------------------------------------------------------------- پرسش21:    در ازدواج موقت اگر مدت قید نشود، در عقد نکاح چه تاثیری دارد؟ آیا آن را باطل می‌کند یا اینکه عقد موقت را به دائم تبدیل می‌کند؟ پاسخ:   طبق مواد 1075 و 1076 قانون مدنی عقد موقت بدون ذکر مدت باطل است. -------------------------------------------------------------- پرسش 22:    رأی طلاق بنده صادر شده است. سوالم این است جهت جدا کردن کوپن‌هایم چه کاری باید انجام دهم؟ آیا باید دادخواست جداگانه ارائه دهم؟ پاسخ:   شما می‌توانید با ارائه طلاقنامه به اداره بسیج اقتصادی مراجعه کنید. --------------------------------------------------------------        پرسش 23:    اگر جد پدری نفقه نوه‌اش را ندهد می‌توان برای دریافت نفقه زمان گذشته اقدام کرد؟ پاسخ:   اگر از دادگاه رأی اذن استقراض نفقه فرزند داشته باشید می‌توانید هزینه‌هایی که برای فرزندتان کرده‌اید از پدربزرگش دریافت کنید. نفقه فرزندی که پدرش فوت کرده است در صورت داشتن جد پدری و بر فرض توانایی مالی او بر وی واجب است. -------------------------------------------------------------- پرسش 24:    فرمول محاسبه مهریه خانم‌ها در رابطه با گذشت زمان به نرخ روز به چه صورت است؟ پاسخ:   بر اساس فرمی که از طرف بانک مرکزی اعلام می‌گردد، شاخص سالیانه بهای کالا و خدمات را تقسیم بر شاخص سال وقوع عقد کرده و جواب آن را در مهریه ضرب می‌کنیم. -------------------------------------------------------------- پرسش 25:    آیا مرد می‌تواند مانع از رفتن زن به خانه پدر و مادرش شود؟ پاسخ:   طبق قانون و شرع، زن جهت خروج از منزل مگر در مواقع خاص، باید از همسرش اجازه بگیرد. ولیکن مسئله مورد پرسش بین فقهای عظام اختلافی است، بعضی از فقهای عظام تفصیل قائل شده‌اند به اینکه فرد تنها در مواردی که منافی حق شوهر است می‌تواند اجازه خروج ندهد لکن اگر زن زمانی بیرون رود که منافی حقوق شرعی مرد نباشد اشکال ندارد از جمله اینکه او خانه نباشد و نیازی به وی نداشته باشد و بعضی از فقها به طور کلی هر خروجی را مستلزم اجازه می‌دانند. و برخی به طور خاص خروج زن را برای دیدار اقوام نزدیک از جمله پدر و مادر از موارد جواز می‌شمارند. -------------------------------------------------------------- پرسش 26:    اگر زن نداند که مرد چه اموالی دارد (غیر از منزلی که در آن زندگی می‌کند و ماشینی که دارد) و نتواند به دادگاه معرفی کند مهریه او به چه صورت پرداخت می‌شود؟ پاسخ:   در صورتیکه مرد اعسارش به دادگاه ثابت شود، مهریه زن قسط‌بندی می‌شود ولیکن زن هر وقت از ایشان اموالی پیدا نماید می‌تواند به اجرای احکام معرفی کند تا نسبت به دریافت نقدی مهریه اقدام شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 27:    آیا در طلاق شیربها نیز پس داده می‌شود؟ پاسخ:   در صورتیکه شیربها به عنوان مهریه حاضر باشد و یا شرط ضمن عقد آمده باشد نمی‌توان شیربها را پس گرفت و لیکن اگر با پول شیربها برای خانم جهیزیه تهیه شده باشد، جهیزیه جزء اموال مرد محسوب می‌شود و باید آن را پس داد. -------------------------------------------------------------- پرسش 28:    آیا به نرخ روز بودن مهریه زن باید حتماً در عقدنامه ذکر شود؟ پاسخ:   خیر، در صورت درخواست خانم، به نرخ روز محاسبه می‌شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 29:    اگر زن درخواست مهریه کند و مرد عمداً ‌پرداخت نکند، زن می‌تواند تمکین نکند؟ پاسخ:   خیر، اگر زن از همسرش تمکین خاص (زناشویی) داشته‌ دیگر نمی‌تواند تمکین را منوط به پرداخت مهریه نماید. در خصوص مهریه هم پس از مطالبه مهریه توسط زن، دادگاه بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد و حکم به پرداخت نقدی و یا قسطی مهریه می‌کند و مرد در صورت توانایی مالی نمی‌تواند عمداً از پرداخت مهریه شانه خالی کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 30:    مدت 4 ماه است که زندگی مشترک را شروع کرده‌ایم. در دوران عقد نفقه خود را مطالبه و حکم قطعی هم صادر شد ولی آن زمان به اجرا نگذاشتم آیا الان با توجه به گذشت زمان می‌توان آن را به اجرا بگذارم؟ غیر از نفقه معوقه و مهریه چه چیز دیگری را می‌توانم از همسرم مطالبه کنم؟ آیا نصف دارایی همسرم نیز به من تعلق می‌گیرد؟ آیا اجرت المثل را هم می‌توانم بگیرم؟ پاسخ:   بله، شما می‌توانید به شعبه مربوطه مراجعه کنید و حکم خود را به اجرا بگذارید. در خصوص نصف دارایی همسرتان، زمانی که همسرتان بخواهد شما را طلاق دهد با رعایت شرائط مندرج در عقدنامه به شما تعلق می‌گیرد. اجرت المثل خانه‌داری هم دارای قاعده‌ای خاص است زمانی که شما به دستور همسرتان به کارهای خانه‌داری بپردازید و قصد تبرع (رایگان) نداشته باشید که البته این موضوع با نظر قاضی مربوطه به اثبات می‌رسد. اگر چنین شرایطی را نداشته باشد یا اثبات نشود قابل وصول نیست. -------------------------------------------------------------- پرسش 31:    دختر باکره‌ای که مهریه‌اش عندالاستطاعه می‌باشد می‌تواند از حق حبس استفاده کند؟ پاسخ:   در مهریه عندالاستطاعه مرد باید توانایی مالی پرداخت مهریه را داشته باشد، لذا در این نوع مهریه اگر زوج توانایی پرداخت نداشته باشد حق حبس برای خانم وجود ندارد. -------------------------------------------------------------- پرسش 32:    برای اینکه جهیزیه‌ام را برگردانم چه کار باید بکنم؟ پاسخ:   شما باید با در دست داشتن مدارک شناسنامه، کارت ملی، عقدنامه و لیست لوازم جهیزیه که همسرتان و شهود امضاء‌کرده‌اند به دادگاه خانواده مراجعه و دادخواست استرداد جهیزیه را بدهید چنانچه ممکن است شوهرتان اقدام به تخریب یا فروش جهیزیه شما نماید می‌توانید تقاضای صدور قرار تامین خواسته را هم از دادگاه بخواهید. -------------------------------------------------------------- پرسش 33:    آیا زن می‌تواند مهریه خود را از پول دیه تقاضا کند؟ پاسخ:   بله می‌تواند، قبل از تقسیم دیه بین وراث دیون متوفی که از جمله آن مهریه می‌باشد از دیه کسر می‌شود و بعد تقسیم می‌گردد. -------------------------------------------------------------- پرسش 34:    آیا دادگاه این اجازه را دارد که بر اثر دادخواست مرد مهریه زن را قسط بندی کند بدون امضاء زن و بدون حضور زن حکم طلاق غیابی بدهد؟ پاسخ:   بله، با توجه به اینکه طبق قانون و شرع، طلاق به دست مرد است و چنانچه زن علیرغم اخطاریه‌های دادگاه در جلسه دادگاه حاضر نشود، قاضی طبق قانون به پرونده رسیدگی می‌کند و در پرونده طلاق کلیه حقوق مادی زن از جمله مهریه تعیین تکلیف می‌شود و در صورت عدم توانایی مالی مرد جهت پرداخت مهریه و محرز شدن آن برای دادگاه قاضی مهریه را قسط‌بندی می‌کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 35:    شرایط تعیین داور در دادگاه خانواده چیست؟ پاسخ:   طبق قانون داور باید مسلمان، متاهل، معتمد، عدم شهرت به فسق و فساد وآشنایی نسبی به مسائل شرعی،خانوادگی و اجتماعی داشته باشد و حداق سنش 40 سال تعیین شده است. -------------------------------------------------------------- پرسش 36:    آیا می‌توان وکالت بلاعزلی که برای طلاق داده‌ایم را باطل کنیم؟ پاسخ:   خیر، باتوجه به اینکه وکالت، بلاعزل است، دیگر نمی‌توان آن را باطل کرد مگر با توافق مجدد موکل و وکیل --------------------------------------------------------------          پرسش 37:    هرگاه زوج درخواست طلاق زوجه خود را به دادگاه ارائه کند و زوجه از آمدن به دادگاه امتناع کند. با توجه به اینکه زوجه تمام حق و حقوق خود را دریافت نموده آیا بدون حضور زوجه دادگاه حکم طلاق را صادر می‌کند؟ پاسخ:   با توجه به اینکه حق طلاق با مرد است و زوجه هم کلیه حقوق خود را دریافت کرده است، لذا در صورت عدم حضور در دادگاه، رای طلاق غیابی صادر می‌شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 38:    مدت زمان ملاقات فرزند چه مقدار است؟ جهت افزایش مدت زمان ملاقات از چه طریق باید اقدام کرد؟ پاسخ:   مدت ملاقات فرزند با توجه به سن و سال، وضعیت و مصلحت تعیین می‌شود. جهت افزایش زمان ملاقات فرزند دادخواست افزایش زمان ملاقات فرزند را به دادگاه ارائه نمایید تا قاضی مربوطه بررسی و رسیدگی نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 39:    نفقه خانم خانه‌دار به چه صورت محاسبه می‌شود؟ پاسخ:   نفقه زن بستگی به شئوونات خانوادگی و عرف وعادت دارد و قاضی پس از بررسی‌های لازم نفقه را تعیین می‌کند. البته ذکر این نکته مهم است که نفقه زمانی به زن تعلق می‌گیرد که زن در تمکین شوهرش باشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 40:    آیا می‌توان مهریه و نفقه‌ای که بخشیده شده است را مجدداً مطالبه کرد؟ پاسخ:   خیر، در صورتی که مهریه و نففه بخشیده شد دیگر نمی‌توانید آنها را مطالبه کنید. مگر اینکه به صورت مشروط ببخشید. برای مثال در مقابل انجام کاری از سوی همسرتان، مهریه خود را ببخشید، در این صورت اگر ایشان به شروط شما عمل نکند شما می‌توانید مهریه خود را مطالبه کنید. توصیه می‌شود جهت هرگونه توافق بهتر است شهودی حضور داشته باشند و در رابطه با متن توافقنامه با یک نفر حقوقدان و یا مشاور حقوقی مشورت کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 41:    اگر زن و مردی از هم جدا شوند آیا مرد می‌تواند درخواست استرداد طلاهایی که به همسرش داده است را نماید؟ پاسخ:   در صورتی که قاضی دادگاه در مورد طلاها تصمیمی در حکم طلاق نگرفته باشد اگر طلاها را مرد به همسرش تملیک کرده باشد نمی‌تواند آنها را پس بگیرد، ولی اگر آنها را هدیه داده باشد تا زمانیکه عین آن طلاها موجود باشد یعنی زن آنها را نفروخته ، تعویض نکرده ، به فرد دیگری نبخشیده و گم نکرده باشد مرد می‌تواند آنها را مطالبه کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 42:    مهریه خانمی که همسرش فوت کرده است به چه صورت پرداخت می‌شود؟ در صورتی که متوفی طلبکار داشته باشد و همچنین پدر و مادر ایشان در قید حیات باشند قضیه به چه صورت می‌شود؟ پاسخ:   مهریه کسی که همسرش فوت کرده است از سال فوت شوهرش محاسبه می‌شود. از اموال متوفی دیون و بدهکاری‌هایش جدا می‌شود که در بین دیون، مهریه همسر نیز جزء دیون ممتازه است یعنی بر دیگر بدهی‌ها مقدم است، لذا پس از کسر مهریه و دیگر بدهی‌ها، اموال وی طبق قانون ارث تقسیم می‌شود. --------------------------------------------------------------        پر پرسش 43:    ماده 1082 قانون مدنی در مورد چه موضوعی صحبت میکند؟ پاسخ:   به مجرد عقد نکاح زن مالک مهر میگردد و میتواند مطالبه نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 44:    به سلامت روانی همسرم مشکوکم و ایشان آزار و اذیت شدید هم میکند چه اقدامی باید انجام دهم؟ پاسخ:   پس از اثبات میتوانید مسکن علیحده اختیار کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 45:    حدود یک ماه و نیم است که برگه طلاق خود را از دادگاه گرفته‌ام و میخواهم بروم به محضر تا صیغه طلاق جاری شود ولی شوهرم حاضر به آمدن به محضر نیست، چه اقدامی مناسب است؟ پاسخ:   دفتر ثبت طلاق مراتب عدم حضور زوج را به دادگاه اعلام میکند و پس از اجرای صیغه طلاق توسط دادگاه دستور ثبت و اعلام آن به دفتر ثبت طلاق صادر میشود. -------------------------------------------------------------- پرسش 46:    اگر مادری که حضانت فرزندش را برعهده دارد بخواهد برای انجام کارهای اداری فرزندش قیومیت موقت او را بگیرد (با توجه به اینکه پدربزرگ فرزند زنده است) آیا مجاز است؟ پاسخ:   خیر. -------------------------------------------------------------- پرسش 47:    آیا بعد از اتمام عقد انقطاعی صیغه طلاق باید جاری شود و یا اینکه بعد از اتمام مدت زمان آن، عقد خودبخود باطل میشود؟ پاسخ:   در عقد منقطع، انقطاع کافی است و نیاز به طلاق در دفترخانه نمیباشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 48:    آیا زنی که مدت 6 ماه است عقد بسته است مستحق نفقه میباشد یا خیر؟ پاسخ:   با انعقاد عقد دائم زوجه مستحق نفقه میباشد و میتواند مطالبه کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 49:    فردی میخواهد از شوهر خود جدا شود و فرزندی 6 ماهه دارد، آیا شوهر در شهر دیگری میتواند زن خود را طلاق بدهد؟ فرزند تحت حضانت چه کسی در میآید و خانم در چه تاریخ‌هایی میتواند فرزند خود را ببیند؟ پاسخ:   الف) حضانت طفل دختر و پسر تا سن هفت سالگی به عهده مادر میباشد. ب) چنانچه شوهر بخواهد زن خود را طلاق دهد باید در محل اقامت زن طرح دعوی نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 50:    دختر 9 ساله‌ای تا 9 سالگی حضانتش با مادرش بوده، آیا حضانت فرزند بعد از 9 سال به پدر بر میگردد؟ پاسخ:   بعد از هفت سالگی در صورت حدوث اختلاف حضانت طفل با رعایت مصلحت کودک به تشخیص دادگاه میباشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 51:    اگر زن دادخواست طلاق بدهد نصف اموال مرد به او میرسد؟ پاسخ:   خیر شرط نصف دارائی مندرج در عقدنامه‌های رسمی مشروط به این است که مرد دادخواست طلاق بدهد. -------------------------------------------------------------- پرسش 52:    آیا یک دختر 14 ساله میتواند خود تعیین کند که حضانتش با پدر یا با مادر باشد؟ پاسخ:   مادر در نگهداری اطفال دختر و پسر تا هفت سال از تاریخ ولادت اولویت دارد. دادگاه طبق رعایت مصلحت کودک تصمیم میگیرد و پس از سن بلوغ (دختر 9 سال و پسر 15 سال) انتخاب با فرزند میباشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 53:    لطفاً در مورد اینکه زن باردار را نمیتوان طلاق داد کمی توضیح دهید؟ پاسخ:   طلاق زن در مدت عادت زنانگی یا در حال نفاس صحیح نیست مگر این که زن حامل باشد و همچنین طلاق در طهور مواقعه صحیح نیست مگر این که زن یائسه یا حامل باشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 54:    آیا بعد از صدور حکم طلاق میتوان بدون حضور زوج در محضر صیغه طلاق را جاری نمود؟ پاسخ:   در صورت امتناع زوج از حضور و اجرای طلاق دفتر مراتب را تایید و به دادگاه صادر کننده گواهی اعلام میدارد، دادگاه به درخواست زوجه، زوج را احضار و در صورت امتناع از حضور، دادگاه با رعایت جهات شرعیه صیغه طلاق را جاری و دستور ثبت میدهد. -------------------------------------------------------------- پرسش 55:    سوالم در رابطه با مهریه است. اگر مردی مالی داشته باشد مثل زمین که از اون مدرکی هم نداشته باشی، آیا میشود از آن استعلام کرد؟ پاسخ:   میتوان آن مال را معرفی کرد و دادگاه در مورد آن از اداره ثبت استعلام کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 56:    سه سال پیش ازدواج کرده‌ام و مهریه‌ام 6 میلیون بوده است. الان به نرخ روز چقدر میشود؟ پاسخ:   حدود 8 میلیون و نهصد هزار تومان -------------------------------------------------------------- پرسش57:    برای به اجرا گذاشتن مهریه به کدام شعبه باید مراجعه کرد؟ پاسخ:   اگر هنوز هیچ پرونده‌ای تشکیل نداده‌اید باید به دادگاه خانواده واقع در مجتمع شهید قدوسی در نیروگاه مراجعه و دادخواست مطالبه مهریه بدهید و اگر حکم شما صادر شده به اجرای احکام مراجعه کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 58:    شوهرم با ضرب و شتمی که به من داشته باعث شده که من خانه را ترک کنم. در این زمینه پرونده کیفری در خصوص شکستگی دست هم تشکیل داده‌ام. ایشان الان الزام به تکمین کرده‌اند. آیا با توجه به ضرب و شتمی که داشته‌اند دادگاه به ایشان حق تمکین میدهند؟ پاسخ:   از قاضی بخواهید به آن پرونده مراجعه کند و بعد اعلام نمایید با توجه به عدم امنیت جانی و خوف و ترسی که از حضور در خانه همسر دارید براساس ماده 1115 قانون مدنی قادر به تمکین نیستید. چنانچه دادگاه مدارک شما را بپذیرد نفقه شما به قوت خود باقی خواهد بود. -------------------------------------------------------------- پرسش 59:    برای اینکه اثبات کنم همسرم مشکل روانی دارد به کجا باید مراجعه کنم؟ پاسخ:   بستگی به این دارد که شما به چه منظور میخواهید مشکل روانی همسر خود را ثابت کنید، اگر صدمه جسمی به شما وارد کرده است و میخواهید دیه آن را بگیرید باید به دادسرا شکوائیه تقدیم کنید، که البته اگر ایشان مشکل روانی در حد جنون داشته باشد مسئولیتی ندارد و اگر اثبات روانی بودن همسرتان را برای طلاق گرفتن از او میخواهید باید دادخواست طلاق به دادگاه خانواده ارائه کنید تا دادگاه ایشان را به پزشکی قانونی جهت بررسی معرفی کند. -------------------------------------------------------------- پرسش 60:    برای طلاق توافقی آیا آزمایش پزشکی قانونی برای تست حاملگی لازم است؟ پاسخ:   بله، برای همه طلاق‌ها این آزمایش ضروری است. -------------------------------------------------------------- پرسش 61:    لطفاً در رابطه با حضانت فرزند توضیح دهید و اینکه فرزند از چه سنی میتواند خود تصمیم بگیرد با کدام یک از والدین زندگی کند؟ پاسخ:   بعد از سن بلوغ حق انتخاب با خود فرزندانست. تا قبل آن در شرایط عادی تا 7 سال با مادر و بعد آن با پدر میباشد. سن بلوغ برای دختر 9 سال تمام قمری و برای پسر 15 سال تمام قمری است. -------------------------------------------------------------- پرسش 62:    اگر دختر و پسری عقد دائم کرده باشند و الف) در دوران عقد با یکدیگر رابطه زناشویی داشته باشندَ، آیا این عمل خلاف عرف یا قانون میباشد؟ ب) آیا در دوران عقد مهریه و نفقه به زن تعلق میگیرد یا خیر؟ ج) چنانچه بخواهند از یکدیگر جدا شوند، زوج ادعا کند که رابطه‌ زناشویی با زوجه نداشته است چه طور میتوان خلاف این ادعا را اثبات کرد؟ پاسخ:   الف) با وقوع عقد نکاح زن و شوهر میتوانند هر گونه استمتاعی از یکدیگر داشته باشند از جمله رابطه جنسی و این امر ارتباطی به دوران عقد و یا بعد از آن ندارد. در صورت اولین رابطه جنسی تمامی مهریه به زن تعلق میگیرد. ب) اگر مدت دوران عقد را با توافق یکدیگر تعیین کرده‌اند (عرفاً در این صورت مرد به زن نفقه‌ای نمیپردازد) بنابراین تعلق نمیگیرد و لکن اگر زن حاضر است و میخواهد زندگی مشترک را شروع کند و عروسی نمایند ولی مرد حاضر نیست زوجه خود را به خانه‌اش ببرد از زمان شروع اختلاف نظر نفقه در صورت تمکین زوجه تعلق میگیرد. ج) اگر در اصل رابطه زناشویی و وقوع آن اختلاف نظر داشته باشند و از طرق دیگری مانند پزشکی قانونی ثابت نشود ادعای زن به همراه قسم او دعوی را ثابت میکند و اگر در اصل رابطه و و قوع آن اختلاف نداشته باشند و زوج مدعی باشد دخول را او انجام نداده است و زن بگوید شوهرش دخول نموده قول زوج به همراه قسم او مورد قبول قرار میگیرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 63:    همسرم به دلیل رابطه نامشروع به زندان رفته است. آیا میتوانم از ایشان به جرم بردن آبرو و حیثیت خانوادگی شکایت کنم و آیا به حق و حقوق خود میرسم؟ پاسخ:   با استناد به بند 9 از شروط ضمن عقد مندرج در دفترچه‌های عقدنامه چنانچه حکم قطعی در مورد رابطه نامشروع صادر شده باشد شما میتوانید در زمینه طلاق اقدام کنید. در مورد حق و حقوق هم زن هر زمان که بخواهد میتواند مهریه خود را مطالبه کند. نفقه معوقه هم در صورت تمکین زوجه و عدم پرداخت قابل مطالبه است. -------------------------------------------------------------- پرسش 64:    چگونه میتوان ازدواج غیررسمی را رسمی کرد؟ پاسخ:   اگر منظور شما ازدواج دائم باشد شما میتوانید دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی بدهید. اگر منظور شما ازدواج موقت باشد میتوانید با مراجعه به دفترخانه، رسمی نموده و ثبت کرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 65:    میخواستم بدانم یه آقایی میتونه با وجود خانمش توی خونه بره از طریق قانونی تقاضای ازدواج مجدد کند حالا به هر دلیلی؟ پاسخ:   به استناد ماه 16 قانون حمایت خانواده مرد نمیتواند با داشتن زن همسر دوم اختیار کند مگر در موارد زیر: 1ـ رضایت همسر اول 2ـ عدم قدرت همسر اول به ایفای وظایف زناشویی 3ـ عدم تمکین زن از شوهر 4ـ ابتلاء زن به جنون یا امراض صعب‌العلاج موضوع بندهای 5 و 6 ماده 8 (جنون و ابتلاء به بیماری که دوام زناشویی را برای طرف دیگر مخاطره‌آمیز کند) 5 ـ محکومیت زن وفق بند 8 ماده 8 ( به طور خلاصه محکومیت به 5 سال حبس) 6 ـ ابتلاء زن به هر گونه اعتیاد مضر برابر بند 9 ماده 8 7 ـ ترک زندگی خانوادگی از طرف زن 8 ـ عقیم بودن زن 9ـ غائب و مفقودالاثر شدن زن برابر بند 14 ماده 8 به هر حال در تمام موارد مذکور این حق برای همسر اول باقی است که بخواهد تقاضای گواهی عدم امکان سازش از دادگاه بنماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 66:    درخواست نفقه در چه صورتی است؟ پاسخ:   اگر زن در تمکین شوهرش باشد اعم از تمکین خاص یا عام مستحق نفقه میباشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 67:    در صورتیکه زن برای طلاق اقدام کند آیا مهریه به او تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ:   اگر دلیل شما برای طلاق مربوط به شروط 12 گانه عقدنامه باشد در صورت توانایی در اثبات آنها می‌توانید مهریه خود را درخواست کنید، مگر در صورتی که دلیل محکمه پسندی برای طلاق نداشته باشید که در اینجا باید با همسرتان به توافق برسید و ممکن است همسرتان در صورت بخشیدن مهریه حاضر به طلاق دادن شما شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 68:    می‌خواستم بپرسم آیا دادگاه می‌تواند طلا و جواهرات و خریدهایی که داماد برای عروس کرده را به داماد برگرداند، چطور باید از قاضی این را بخواهیم؟ پاسخ:   اگر شما دادخواست طلاق داده باشید از قاضی پرونده درخواست نمایید به این موضوع رسیدگی نماید، در غیر این صورت دادخواست جداگانه تنظیم نمایید. لازم به ذکر است در صورتیکه عین هدایا موجود باشد می‌توانید آنها را پس بگیرید. -------------------------------------------------------------- پرسش 69:    با توجه به تامین خواسته در خصوص مهریه از طرف همسرم، مبلغ واریزی اینجانب به حساب مسکن مهر توقیف شده است. با توجه به نامه اجرای احکام به تعاونی مسکن هرگونه واریز پولی مسدود می‌گردد، در ضمن مهریه همسرم قسطی شده بود و بنده الزام به تمکین ایشان را گرفته‌ام ولی ایشان مراجعت ننموده است. پاسخ:   با توجه به اینکه مبالغ واریزی شما به صندوق مسکن مهر هنوز در مرحله وجه نقد است و به مسکن تبدیل نشده است، لذا همسرتان می‌تواند طبق قانون آن را توقیف نماید. دیگر اینکه هر چند مهریه همسرتان قسطی شده است و لیکن هر زمان همسرتان مالی را از شما به دادگاه معرفی نماید که جزء مستثنیات نباشد می‌تواند آن را نیز توقیف نماید. در خصوص رای الزام به تمکین نیز از زمان ترک زندگی دیگر به ایشان نفقه‌ای تعلق نمی‌گیرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 70:    همسرم زنی را صیغه کرده، آیا برای گرفتن زن صیغه ای اجازه زن اول لازم است یا خیر؟ پاسخ:   اگر همسر شما ازدواج مجدد کرده و آن را ثبت نکرده باشد جرم است، و در صورتیکه شما و همسرتان شرائط عقدنامه را امضاء کرده باشید ازدواج مجدد ایشان بدون اجازه شما باعث حق اعمال وکالت در طلاق برای شما خواهد شد و می‌توانید حق و حقوق خود را نیز مطالبه کنید. -------------------------------------------------------------- پرسش 71:    کسی که حکم عدم تمکین برایش صادر شده و تجدیدنظر هم رفته و محکوم شده باشد، باز هم اگر اجرا بگذارد به او نفقه تعلق می‌گیرد یا خیر؟ پاسخ:   هر زمانی که زن اعلام آمادگی تمکین نمود از آن زمان به ایشان نفقه تعلق می‌گیرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 72:    چه موقع زن می‌تواند جهزیه‌اش را از خانه مرد خارج کند؟ قبل از اینکه شکایتی در دادگاه کرده باشد می‌تواند جهیزه‌اش را ببرد و بگوید از قاضی حکم داشته است؟ پاسخ:   زن مالک جهیزیه خود می‌باشد و لیکن اگر با مقاومت مرد روبرو شود می‌تواند به دادگاه دادخواست استرداد جهیزیه ارائه نماید و اگر احتمال فروش یا جابجایی آنها را بدهد می‌تواند ابتدا درخواست قرار تامین نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 73:    از لحاظ قانونی مردی که می‌خواهد زنش را طلاق دهد چه حقوقی را باید به زنش پرداخت کند؟ پاسخ:   باید کلیه حقوق مالی و غیرمالی همسرش از طریق دادگاه مشخص ‌شود، از جمله مهریه، نفقه، نفقه زمان عده، جهیزیه، اجرت‌المثل خانه‌داری، وضعیت حضانت فرزندان مشترک، نفقه فرزندان، زمان ملاقات با فرزندان و... -------------------------------------------------------------- پرسش 74:    محل ازدواج ما تهران بوده است و محل زندگیمان قم می‌باشد، همسرم در تهران شکایت کرده و از آنجا دادخواست مهریه داده است، آیا این کار ایشان صحیح است یا اینکه ایشان باید در قم شکایت می‌کردند و از اینجا اقدام می‌کردند؟ پاسخ:   مهریه ناشی از عقد نکاح است، و می‌تواند هم در محل اقامت خوانده اقامه شود و هم در محل وقوع عقد، به استناد ماده 13 قانون آیین دادرسی مدنی، بنابراین دادخواستی که همسرتان داده است بلامانع می‌باشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 75:    آیا برای گرفتن طلاق رضایت پدر و مادر هم شرط است یا خیر؟ پاسخ:   خیر، لکن بهتر است در این مورد از پدر و مادر و یا مرکز مشاوره راهنمایی بگیرند. -------------------------------------------------------------- پرسش 76:    بنده به علت اختلاف با همسرم تقاضای طلاق داده‌ و منزل را ترک کرده‌ام ، با توجه به اینکه هنوز از همسرم جدا نشده‌ام می‌توانم منزل جدا اجاره کنم و سر کار بروم ؟ آیا نیازی به حکم دادگاه هست یا خیر؟ پاسخ:   تا زمانیکه شما قانوناً و شرعاً از همسرتان طلاق نگرفته‌اید نسبت به اشتغال و ... باید از ایشان اجازه بگیرید، مگر اینکه کارفرمای مورد نظر شما این اجازه نامه را از شما نخواهد. -------------------------------------------------------------- پرسش 77:    همسر بنده جزء اتباع خارجی است و به همین دلیل به فرزندانم سهام عدالت تعلق نمی‌گیرد، با توجه به اینکه خودم کارمند هستم تنها راهی که این کار عملی است این است که حضانت فرزندانم با من باشد تا از این مزایا بهره‌مند شوند با توجه به این موضوع آیا می‌توانم حضانت فرزندانم را به عهده بگیریم؟ پاسخ:   تعیین حضانت برای هر یک از والدین توسط دادگاه زمانی مطرح است که بر اثر اختلاف بین والدین لازم باشد نسبت به اینکه فرزندان نزد کدامیک زندگی کنند تصمیمی اتخاذ شود. در مورد مسئله شما چنین اختلافی وجود ندارد تا لازم باشد دادگاه تعیین تکلیف نماید. -------------------------------------------------------------- پرسش 78:    آیا زن می‌تواند به جای مهریه فرزندش را قبول کند و مهریه‌اش را ببخشد؟ پاسخ:   حضانت فرزند دختر یا پسر تا اتمام 7 سالگی بر عهده مادر می‌باشد و بعد از این مدت دختر تا 9 سالگی و پسر تا 15 سالگی حضانتشان بر عهده پدر می‌باشد، پس از اتمام این سنین اختیار با فرزندان است که با کدام یک از والدین خود می‌خواهند زندگی کنند، لذا جهت بخشش مهریه در مقابل حضانت فرزندان شما باید با همسرتان در این خصوص توافق نمایید. ضمناً در تمام سنین ذکر شده نفقه فرزندان بر عهده پدر می‌باشد. -------------------------------------------------------------- پرسش 79:    سوالی داشتم در رابطه با سند ازدواج، معنی آن چیست؟ پاسخ:   جهت حفظ نهاد خانواده و برخورداری از برخی حق و حقوق ناشی از ازدواج مانند مهریه، نفقه، حضانت ،... و حتی گنجاندن برخی شروط طرفین، لازم است ازدواج ثبت شود و به صورت سند در اختیار زوجین قرار گیرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 80:    زمانیکه فرزندم را زایمان کردم او را به پدرش دادم و در بیمارستان امضاء دادم که فرزندم را صحیح و سالم تحویل دادم. الان سه سال از این ماجرا می‌گذرد، با توجه به موارد ذکر شده می‌توانم حضانت فرزندم را بگیرم؟ پاسخ:   شما می‌توانید دادخواست حضانت فرزند مشترک را تقدیم دادگاه نمایید. قاضی با در نظر گرفتن مصلحت فرزندتان رای خود را صادر خواهد کرد. -------------------------------------------------------------- پرسش 81:    بانوان افعانی که در ایران زندگی می‌کنند در صورتیکه بخواهند به دلیل رفتن به افغانستان طلاق بگیرند طبق قوانین ایران در مورد آنها عمل می‌شود یا قوانین افغانستان؟ پاسخ:   در صورتی که همسر آنها ایرانی باشد بر اساس قوانین ایران حکم می‌شود ولی اگر همسر آنها افغانی باشد بر اساس قوانین افغانستان -------------------------------------------------------------- پرسش 82:    کارهایی مثل ظرف شستن ، لباس شستن و .... جزء وظایف زن است؟ پاسخ:   خیر ، از لحاظ شرعی و قانونی این امور بر عهده زنان نیست و لیکن جهت تداوم و حفظ کانون خانواده زنان امور خانه‌داری را انجام می‌دهند. همانگونه که مردان نیز بعضی از کارهایی را که در زندگی مشترک انجام می‌دهند جزء وظایف شرعی و قانونی‌شان نیست ولی برای ایجاد محبت و تداوم بهتر زندگی انجام می‌دهند. -------------------------------------------------------------- پرسش 83:    حق مسکن از سوی همسرم به من واگذار شده و در دفتر اسناد رسمی نیز ثبت شده است ولی در سند ذکر شده این اقرار نامه است و فقط در نفس اقرار می‌باشد. سوالم این است آیا این اقرار نامه سند محکمی برای من محسوب می‌شود یا خیر ؟ آیا طبق این سند هرجا من تعین کنم همسرم همانجا باید زندگی کند ؟ پاسخ:   اقرار نامه اخذ شده از همسرتان دارای اعتبار و قانونی می‌باشد و مشکلی ندارد. بله، طبق این اقرارنامه محل اسکان را به عهده شما گذاشته و شما تصمیم گیرنده هستید که در کجا زندگی کنید. در صورتی که همسرتان به تعهد خود عمل نکند شما می‌توانید طبق همان اقرارنامه، اعمال حق نمایید. -------------------------------------------------------------- پرسش 84:    آیا زنی که نفقه و مهریه‌اش را بگیرد همسرش می‌تواند ازدواج مجدد کند؟ پاسخ:   مرد باید ابتدا عدم تمکین همسرش را به دادگاه اثبات کند و بعد از آن دادخواست اذن ازدواج مجدد بدهد تا بررسی شود، لیکن بر اساس بند 12 عقدنامه که توسط مرد در قباله ازدواج به امضاء رسیده است در صورت ازدواج مجدد، همسرش طبق این وکالت اعطایی حق طلاق را خواهد داشت. -------------------------------------------------------------- پرسش 85:    چطور می‌توانم حکم رشد پسرم که 15 سال دارد را بگیرم؟ پاسخ:   باید به دادگاه خانواده واقع در نیروگاه ـ بعد از پل ـ مجتمع قضایی شهید قدوسی مراجعه فرمایید. در آنجا قاضی دادگاه سوالاتی متفرقه از پسرتان می‌کنند تا بلوغ عقلی و فکری وی را بررسی کنند و در صورت لزوم جهت بررسی بیشتر به پزشکی قانونی معرفی می‌نمایند. در صورت نظر مساعد قاضی حکم رشد صادر می‌شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 86:    اگر مهریه خانمی مشخص نشود نمی‌توانند طلاقش بدهند؟ پاسخ:   در رای صادر شده در مورد طلاق، در خصوص تمام حقوق مالی زوجه اعم از نفقه معوقه، زمان عده، مهریه به صورت پرداخت یکجای نقدی یا به طور اقساط، اجره‌المثل و یا نحله تصمیم لازم گرفته می‌شود. -------------------------------------------------------------- پرسش 87:    آیا با پرداخت قسمتی از مهریه و یا اولین قسط مهریه، حق حبس از بین می‌رود؟ پاسخ:   در این مورد نظرات مختلفی وجود دارد و لیکن روال حاکم، دختر تا اتمام و دریافت کلیه مهریه‌اش حق حبس را دارد. -------------------------------------------------------------- پرسش 88:    آیا در ازدواج دائمی که مهریه تعیین نشده باشد، می‌توان مهریه تعیین کرد؟ نحوه تعیین آن به چه صورت است؟ پاسخ:   بله، در ازدواج دائم به هر دلیلی مهر تعیین نشده باشد بعد از عقد، طرفین می‌توانند مهریه را به تراضی معین کنند و اگر قبل از تراضی بر مهر معین بین آنها نزدیکی واقع شود زوجه مستحق مهرالمثل خواهد بود که برای تعیین آن باید حال زن از حیث شرافت خانوادگی و سایر صفات و وضعیت او نسبت به دیگرانی که مثل او هستند از فامیل و غیره در نظر گرفته شود